فون واژه و پیامک واژه یا شماره تلفن حروفی شماره تلفنی متشکل از ارقام و حروف است که با استفاده از حروف مندرج بر روی دکمههای شماره گیر تلفن شمارهگیری میشود، مانند:
1-800Flowers
فون واژه و پیامک واژه در آمریکا و کانادا محبوبیت فراگیر دارد و اخیرا در استرالیا نیز رشد سریع و گستردهای داشته است. این روند در حال حاضر در چندین کشور اروپایی نیز به سرعت در حال رشد است.
در آمریکا و کانادا، سالهاست که شماره واژه مفهومی بسیار آشنا بوده است و اکثر شرکتهای بزرگ با جدیت از آن استفاده میکنند. در این دو کشور، در اوایل دهه 1980میلادی، توافق بر سر صفحه کلید استاندارد برای تلفن حاصل شد و بنابراین محل حروف بر روی دکمههای شمارهگیر همه تلفنها یکسان شد. این تصمیم برای رشد استفاده از فون واژه و پیامک واژه اهمیت حیاتی داشت. به علاوه، رفع انحصار بازار خط تلفن نیز موجب شد که انتخاب شماره تلفن برای کاربران آسانتر شود. در اروپا و دیگر بخشهای جهان، توافق بر سر استانداردسازی صفحه کلید تلفن در سال 2000 میلادی حاصل شد.
در سالهای اخیر، شاید بهترین نمونه فون واژه های موفق، فون واژه استرالیایی 1300HomeLoan باشد. این شماره در پاییز سال 2004 میلادی در یک مزایده به قیمت حدود 250 یورو خریداری شد. در آن زمان « شماره واژه » در استرالیا مفهومی تقریبا ناشناخته بود. در آگوست سال 2007 میلادی، این شماره به مبلغ یک میلیون و دویست هزار دلار استرالیا (تقریبا 750 هزار یورو) فروخته شد، یعنی رشدی به اندازه 3000 برابر ظرف مدت سه سال.
در فوریه سال 2008 میلادی در نروژ، موسسه تحقیقاتی Synovate تحقیقی بر روی توانایی مردم در به خاطر سپردن شماره تلفنهای عددی انجام داد. در این تحقیق، شماره تلفنهای بانکهای بزرگ، شرکتهای بیمه بزرگ، شرکتهای بزرگ تلفن همراه، برق، و دیگر خدمات عمومی از تعداد زیادی از مردم سوال شد. حاصل تحقیق آن بود که فقط بین 0 تا 2 درصد مردم پاسخهای صحیح میدادند، حال آنکه شماره تلفنهای مورد سوال مربوط به شرکتهای بسیار معروفی بود که تبلیغات بسیار گستردهای در جهت معرفی خود و اعلام شماره تلفنهای خود به مردم انجام میدادند. حتی در مورد شرکتهایی که تقریبا 50% سهم بازار را در زمینه محصول یا خدمات خود در اختیار داشتند، کمتر از 10% مشتریان همان شرکتها شماره تلفن آن شرکتها را به خاطر داشتند. ناگفته پیداست که جایگاه شماره تلفن این شرکتها در میان مشتریان جدید آنها چگونه است!
در آمریکا، فون واژه ها و پیامک واژه ها که به عنوان vanity numbers (شماره های تشخص آفرین ) شناخته میشوند به صورت بسیار گسترده ای به کار میروند. تحقیقات موسسه Response Marketing Group نشان داده است که:
43% از 500 شرکت برتر آمریکا از فون واژه یا پیامک واژه استفاده میکنند.
55% از شرکتهای برتر بخش خدمات مالی از فون واژه یا پیامک واژه استفاده میکنند.
34% از شرکتهای برتر بخش انرژی از فون واژه یا پیامک واژه استفاده میکنند.
46% از شرکتهای برتر بخش کامپیوتر از فون واژه یا پیامک واژه استفاده میکنند.
30% از شرکتهای برتر بخش بیمه از فون واژه یا پیامک واژه استفاده میکنند.
ذکر این نکته حائز اهمیت است که شماره تلفنها در آمریکا باید حداقل 7 رقمی باشند و همین امر یافتن فون واژه مناسب را برای شرکتهایی که نام آنها کمتر از 7 حرف دارد دشوار میسازد . در ایران این محدودیت وجود ندارد زیرا شرکت مخابرات ایران امکان واگذاری شماره پیامک های 6 رقمی الی 14 رقمی را نیز ارائه کرده است. با این وجود این امر مانع از استفاده گسترده از فون واژه نشده است. تحقیقات نشان داده است که 79% از آگهی های 15 ثانیه ای رادیو در آمریکا با استفاده از فون واژه انجام میشود. دلیل این امر آن است که مطالعات نشان میدهد 58% مردم شماره تلفنی را که به صورت فون واژه باشد فقط پس از یک بار شنیدن آگهی به خاطر میسپارند، در حالی که فقط 8% از شنوندگان، شماره تلفن عددی را که در آگهی شنیدهاند به یاد میآورند.
اخیرا موسسه تحقیقاتی روی مورگان مطالعهای در استرالیا انجام داد که طی آن، در دو آگهی رادیویی و تلویزیونی، در یکی از شماره تلفن عددی و در دیگری از فون واژه یا پیامک واژه استفاده شد؛ دو آگهی بجز در مورد شماره تلفن از هر جهت یکسان بودند. ضریب پاسخ در مورد آگهی حاوی فون واژه یا پیامک واژه تقریبا سه برابر آگهی حاوی شماره عددی بود.
در مطالعات انجام شده در آمریکا روشن شده است که شماره تلفنهای 800-1 که حاوی فون واژه یا پیامک واژه هستند در تبلیغات رادیویی در مقایسه با شماره تلفنهای عددی منجر به 14 برابر تماس و ارتباط بیشتر از سوی شنوندگان میشوند. بسیاری از شنوندگان فون واژه یا پیامک واژه ای را از رادیویی اتومبیل خود میشنوند و شماره در ذهن آنها میماند تا زمانی که به محل کار یا منزلشان برسند و با آگهیدهنده تماس بگیرند.